Dấu hiệu nhận biết trẻ bị suy dinh dưỡng
Trẻ suy dinh dưỡng sẽ có nhiều cách nhận biết tùy theo mức độ. Biểu hiện dễ nhận biết nhất là trẻ chậm tăng cân hơn so với cân nặng dự kiến, hoặc nặng hơn là đứng cân hay sụt cân. Trẻ không đạt được cân nặng và chiều cao bình thường theo tuổi, giới. Ngoài ra, trẻ còn có thể có các biểu hiện như làn da trở nên nhợt nhạt, hay quấy khóc, ngủ không sâu giấc, mệt mỏi, lừ đừ, dễ bệnh vặt. Với trẻ ở tuổi đi học có thể học tập sa sút.
Để nhận biết chính xác hơn thì cách tốt nhất bạn nên tiến hành kiểm tra cân nặng cho trẻ: mỗi 3 tháng/lần với trẻ bình thường và mỗi tháng 1 lần với trẻ có dấu hiệu suy dinh dưỡng. Sau mỗi lần cân đo, bạn cần lưu lại số ký trên biểu đồ tăng trưởng theo giới tính ở trẻ, quan sát chỉ số để biết trẻ suy dinh dưỡng hay không.
1. Biểu hiện trẻ bị suy dinh dưỡng thể thấp còi:
Với tình trạng suy dinh dưỡng thể thấp còi, bé bị chậm phát triển chiều cao so với độ tuổi, giới tính. Chiều cao chỉ đạt dưới 90% so với mức tiêu chuẩn thì lúc đó trẻ đang có nguy cơ bị suy dinh dưỡng thể thấp còi.
Trung bình, chiều cao của trẻ khỏe mạnh lúc mới sinh ở mức khoảng 50cm, trong 3 tháng đầu, mỗi tháng bé sẽ tăng thêm 3cm, và trung bình khoảng 2cm các tháng tiếp theo. Như vậy bạn có thể theo dõi theo chỉ số:
- 1 tuổi: chiều cao gấp rưỡi lúc mới sinh, khoảng 75 cm.
- 2 tuổi: khoảng 85 cm.
- 4 tuổi: khoảng 100cm.
- 4 - 10 tuổi: tăng đều mỗi năm khoảng 5 - 6 cm.
2. Biểu hiện suy dinh dưỡng ở thể nhẹ cân:
Ở thể suy dinh dưỡng này, bạn sẽ có thể phát hiện dựa vào cân nặng của trẻ. Nếu trẻ không tăng trưởng như mức dự kiến, có thể nói là thấp hơn so với cân nặng chuẩn khoảng 20%, thì khả năng rất cao là trẻ đang gặp phải tình trạng suy dinh dưỡng này. Theo tiêu chuẩn cân nặng trung bình của WHO thì:
- 1 tháng tuổi: bé trai 4,5kg, bé gái là 4,2kg.
- 3 tháng tuổi: bé trai 6,4kg, bé gái 5,8 kg.
- 5 tháng tuổi: bé trai 7,5 kg, bé gái 6,9 kg.
- 7 tháng tuổi: bé trai 8,3 kg, bé gái 7,6 kg.
- 9 tháng tuổi: bé trai 8,9 kg, bé gái 8,2 kg.
- 12 tháng tuổi: bé trai 9,6 kg, bé gái 8,9 kg.
- 24 tháng tuổi: bé trai 12,2 kg, bé gái 11,5 kg.
Đây được coi là thể suy dinh dưỡng thường gặp nhất. Nguyên nhân hầu hết là do lượng thức ăn bổ sung không phù hợp cho cơ thể trẻ, hoặc trẻ cai sữa mẹ quá sớm. Hay cũng có thể do tình trạng vệ sinh quá kém dẫn đến hệ tiêu hóa không được ổn định,...
Để khắc phục tình trạng này, bạn nên xây dựng thực đơn cho bé 2 tuổi đến 5 tuổi suy dinh dưỡng hoặc thực đơn cho trẻ còi xương suy dinh dưỡng nhằm giúp bé được bổ sung các dưỡng chất một cách tốt nhất.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị suy dinh dưỡng dựa trên chiều cao, cân nặng và độ tuổi theo những tiêu chí chuẩn của WHO
Nguyên nhân khiến trẻ bị suy dinh dưỡng
1. Thực đơn cho bé không đủ dưỡng chất thiết yếu
Trẻ bị suy dinh dưỡng đến từ nhiều nguyên nhân, trong đó việc cung cấp chất dinh dưỡng không đúng cách và không cân đối thực đơn là một trong những nguyên nhân chủ yếu. Do vậy, mẹ cần đảm bảo bữa ăn của bé được cung cấp đầy đủ chất đạm, canxi, vitamin và khoáng chất để bé không bị còi xương. Ngoài ra, mẹ nên nhớ rằng với mỗi độ tuổi khác nhau, trẻ sẽ cần năng lượng khác nhau. Chẳng hạn như thực đơn cho bé ăn dặm 6 tháng sẽ khác hoàn toàn so với thực đơn cho trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng 5 tuổi.
2. Trẻ có bệnh trong người
Ngoài việc ăn uống, bệnh còi xương và suy dinh dưỡng cũng thường thấy ở những trẻ ít ngủ, lười vận động hoặc trẻ có tiền sử mắc bệnh nhiễm trùng.
Thêm vào đó, việc ép trẻ ăn quá nhiều trong bữa ăn hoặc ép trẻ ăn những món ăn mà bé không thích cũng làm ảnh hưởng đến tâm lý của bé. Điều này khiến trẻ dễ mắc bệnh đường ruột hơn, cũng như cảm thấy sợ ăn hơn những đứa trẻ được tự do ăn uống.
Thường xuyên kiểm tra cơ thể trẻ để biết trẻ có bệnh trong người hay không và điều chỉnh chế độ ăn đầy đủ và dinh dưỡng phù hợp cho trẻ